prof. dr hab. Halina Gabryś

pokój: B223 (3.1.27)

 

 

Zainteresowania badawcze

Mechanizmy działania fotoreceptorów roślinnych, w szczególności fitochromu oraz receptorów światła niebieskiego i UV. Oddziaływania pomiędzy fotoreceptorami i ich znaczenie fizjologiczne. Biofizyczne aspekty zjawisk ruchu wewnątrzkomórkowego: procesy redoks następujące po wzbudzeniu fotoreceptora, badania EPR in vivo. Mechanizm przekazu sygnału świetlnego: rola wapnia i fosfatydyloinozytoli w ruchach chloroplastów. Kontrolowane przez światło zmiany wewnątrzkomórkowego stężenia wapnia, badania prowadzone metodami luminescencji ekworyny i mikroanalizy rentgenowskiej. Identyfikacją elementów cytoszkieletu zaangażowanych w ruchy chloroplastów przy użyciu mikroskopii konfokalnej i elektronowej. Badania dynamiki ruchów i ich korelacji z indukowanymi światłem zmianami w dynamice białek cytoszkieletu w protoplastach i komórkach in situ, wykorzystujące komputerową analizę obrazów. Identyfikacja białek motorycznych zaangażowanych w indukowane światłem ruchy chloroplastów. Rola ściany komórkowej i macierzy zewnątrzkomórkowej w ruchach wewnątrzkomórkowych. Właściwości mechaniczne protoplastów i chloroplastów; badania z zastosowaniem AFM. Izolacja i badania porównawcze fotosyntetycznych i fotomorfogenetycznych mutantów roślin wyższych. Regulacja  ekspresji genów przez światło. Związek pomiędzy fotosyntezą a reakcjami ruchowymi chlotoplastów. Fotoprotekcyjna rola reakcji ucieczki chloroplastów. Znaczenie ekologiczne ruchów chloroplastów. Efekt elektrochromowy w chloroplastach roślin wyższych. Regulacja fitochromowa procesów towarzyszących kiełkowaniu w turionach i nasionach. Szlaki redukcji chromu u roślin i drożdży, badania EPR in vivo.

Publikacje

Gabryś H, Banaś AK, Hermanowicz P, Krzeszowiec W, Leśniewski S, Łabuz J, Sztatelman O 2017. Photometric Assays for Chloroplast Movement Responses to Blue Light. Bio-protocol 7(11):e2310. 

Eckstein A, Krzeszowiec W, Banaś AK, Janowiak F, Gabryś H 2016. Abscisic acid and blue light signaling pathways in chloroplast movements in Arabidopsis mesophyll. Acta Biochimica Polonica 63: doi: 10.18388/abp.2016_1382

Sztatelman O, Łabuz J, Hermanowicz P, Banaś AK, Bażant A, Zgłobicki P, Aggarwal Ch, Nadzieja M, Krzeszowiec W, Strzałka W, Gabryś H 2016. Fine tuning chloroplast movements through physical interactions between phototropins. Journal of Experimental Botany, doi: 10.1093/jxb/erw265

Eckstein A, Jagiełło-Flasińska D, Lewandowska A, Hermanowicz P, Appenroth K-J, Gabryś H 2016. Mobilization of storage materials during light-induced germination of tomato (Solanum lycopersicum) seeds. Plant Physiology and Biochemistry 105: 271-281.

Łabuz J, Samardakiewicz S, Hermanowicz P, Wyroba E, Pilarska M, Gabryś H 2016. Blue light-dependent changes in loosely bound calcium in Arabidopsis mesophyll cells: an X-ray microanalysis study. J Exp Bot, doi: 10.1093/jxb/erw089

Eckstein A, Krzeszowiec W, Waligórski P, Gabryś H 2015. Auxin and chloroplast movements. Physiologia Plantarum. doi: 10.1111/ppl.12396

Sztatelman O, Grzyb J, Gabryś H, Banaś AK 2015. The effect of UV-B on Arabidopsis leaves depends on light conditions after treatment. BMC Plant Biology 15:281  doi:10.1186/s12870-015-0667-2.

Łabuz J, Hermanowicz P, Gabryś H 2015. The impact of temperature on blue light induced chloroplast movements in Arabidopsis thaliana. Plant Science, doi:10.1016/j.plantsci.2015.07.013

Samardakiewicz S, Krzeszowiec-Jelen W, Bednarski W, Jankowski A, Suski S, Gabryś H, Woźny A 2015. Pb-Induced Avoidance-Like Chloroplast Movements in Fronds of Lemna trisulca L. PloS One: 10(2), e0116757-e0116757.

Aggarwal Ch, Banaś AK, Kasprowicz-Maluśki A, Borghetti C, Łabuz J, Dobrucki J, Gabryś H 2014. Blue-light-activated phototropin2 trafficking from the cytoplasm to Golgi/post-Golgi vesicles. Journal of Experimental Botany 66 (12): 3263–3276 doi: 10.1093/jxb/eru172.

Hermanowicz P, Sarna M, Burda K, Gabryś H 2014. AtomicJ: an open source software for analysis of force curves. Rev Sci Instrum (2014) 85(6): 063703, DOI: 10.1063/1.4881683.

Aggarwal C, Labuz J, Gabrys H 2013. Decoding the role of phosphoinositides in phototropin signaling involved in chloroplast movements. Plant Signaling & Behavior 8:8, e25105

Aggarwal C, Labuz J, Gabrys H 2013. Phosphoinositides play differential roles in regulating phototropin1- and phototropin2-mediated chloroplast movements in Arabidopsis. Plos One 8, e55393

Łabuz J, Sztatelman O, Banaś AK, Gabryś H 2012. The expression of phototropins in Arabidopsis leaves: developmental and light regulation. Journal of Experimental Botany 63:1763-1771

Banaś AK, Aggarwal Ch, Łabuz J, Sztatelman O, Gabryś H 2012. Blue light signalling in chloroplast movements. Journal of Experimental Botany 63:1559-1574

Strzalka W, Labecki P, Bartnicki F, Aggarwal C, Rapala-Kozik M, Tani C, Tanaka K, Gabryś H 2012. Arabidopsis thaliana proliferating cell nuclear antigen has several potential sumoylation sites. Journal of Experimental Botany 2012, 63: 2971-83. doi: 10.1093/jxb/ers002

Gabryś H 2012. Blue-light-activated chloroplast movements: progress in the last decade. Progress in Botany, 73: 189-205, doi: 10.1007/978-3-642-22746-2_7

Gabrys H, Krzeszowiec W: Chloroplast movements induced by light: diversity of mechanisms in various taxa. In: Laska G. (ed). Biological diversity - from cell to ecosystem, Polish Botanical Society - Branch in Bialystok, pp. 9 - 23, 2012

Banaś AK, Łabuz J, Sztatelman O, Gabryś H 2011. Expression of enzymes involved in chlorophyll catabolism in Arabidopsis is light controlled. Plant Physiology 157:1497-1504

Appenroth K-J. Keresztes A, Krzysztofowicz E, Gabryś H 2011. Light-induced degradation of starch granules in turions of Spirodela polyrhiza studied by electron microscopy. Plant Cell Physiol 52, 384-391

Eckstein A, Zięba P, Gabryś H 2011. Sugar and light effects on the condition of the photosynthetic apparatus of Arabidopsis thaliana cultured in vitro. Journal of Plant Growth Regulation 31: 90-101.

Banas AK, Krzeszowiec W, Dobrucki J, Gabryś H 2010. Mannose, selection marker, disturbs actin cytoskeleton in plants lacking phosphomannose isomerase. Acta Physiol. Plant. 32:773–779

Sztatelman O, Waloszek A, Banaś AK, Gabryś H 2010. Photoprotective function of chloroplast avoidance movement: In vivo chlorophyll fluorescence study. Journal of Plant Physiology 167:709-716

Labuz J, Krzeszowiec W, Gabryś H 2010. Threshold change in expression of GFP-FABD2 fusion protein during development of Arabidopsis thaliana leaves. Acta Biologica Cracoviensia Ser. Botanica, 52(2): 103-107

Augustynowicz J, Krzeszowiec W, Gabryś H 2009. Acquisition of plastid movement responsiveness to light during mesophyll cell differentiation. Int. J. Dev. Biol. 53: 121-127

Anielska-Mazur A, Bernaś T, Gabryś H 2009. In vivo reorganization of the actin cytoskeleton in leaves of Nicotiana tabacum L. transformed with plastin-GFP: Correlation with light-activated chloroplast responses. BMC- Plant Biol. 9:64, 1-14

Appenroth K-J, Luther A, Jetschke G, Gabryś H 2008. Modification of chromate toxicity by sulphate in duckweeds (Lemnaceae). Aquatic Toxicology 89, 167-171

Krzeszowiec W, Rajwa B, Dobrucki J, Gabryś H 2007. Actin cytoskeleton in Arabidopsis thaliana under blue and red light.  Biol. Cell  99, 251-260

Latowski D., Banas A.K., Strzalka K., Gabryś H 2007. Amino sugars - new inhibitors of zeaxanthin epoxidase, a violaxanthin cycle enzyme. J.Plant Physiol 164, 231-237

Banaś AK, Gabryś H 2007. Influence of sugars on blue light-induced chloroplast relocations. Plant Signaling & Behavior 2(4):221–230.

Krzeszowiec W, Gabryś H 2007. Phototropin-mediated relocation of myosins in Arabidopsis thaliana. Plant Signaling and Behavior 2(5), 333-336

Kaszycki P, Gabryś H, Appenroth K-J, Jaglarz A, Sędziwy S, Walczak T, Koloczek H 2005. Exogenously applied sulfate as a tool to investigate transport and reduction of chromate in the duckweed Spirodela polyrhiza. Plant Cell and Environ. 28 (2): 260-268

Wojtaszek P, Anielska-Mazur A, Gabryś H, Baluška F, Volkmann D 2005. Recruitment of myosin VIII towards plastid surfaces is root-cap specific and provides the evidence for actomyosin involvement in root osmosensing. Funct. Plant Biol. 32, 1-16

Appenroth K-J, Gabryś H 2003. Ion antagonism between calcium and magnesium in phytochrome-mediated degradation of storage starch in Spirodela polyrhiza. Plant Sci. 165 (6), 1261-1265

Appenroth K-J, Gabryś H 2001. Light-induced starch degradation in non-dormant turions of Spirodela polyrhiza. Photochem. Photobiol. 73, 77-82

Augustynowicz J, Burda K, Lekka M, Gabryś H 2001. Correlation between chloroplast motility and elastic properties of tobacco mesophyll protoplasts. Acta Physiol. Plant 23, 291-302

Jarillo JA, Gabryś H, Capel J, Alonso JM, Ecker JR, Cashmore AR 2001. NPL1, a phototropin-related protein controlling blue light-induced chloroplast relocation in Arabidopsis, Nature 410, 952-954

Appenroth K-J, Bishoff M, Gabryś  H, Stoeckel J, Swartz HM, Walczak T, Winnefeld K 2000. Kinetics of chromium (V) formation and reduction in fronds of the duckweed Spirodela polyrhiza - a low-frequency EPR study. J. Inorganic Biochem.78, 235-242

Augustynowicz J, Gabryś H 1999. Chloroplast movements in ferns: correlation of movement dynamics and environmental flexibility of the species. Plant Cell and Environ. 22, 1239-1248

Appenroth K-J, Gabryś H, Scheuerlein RW 1999. Ion antagonism in phytochrome-mediated, calcium-dependent germination of turions in Spirodela polyrhiza (L.) Schleiden. Planta 208, 583-587

Gabryś H, Walczak T, Malec P 1997. Interaction between phytochrome and the blue light photoreceptor system in Mougeotia. Low temperature study. J. Photochem. Photobiol. 38:35-39

Ślesak I., Gabryś H.: Role of photosynthesis in the control of blue light-induced chloroplast movements. Inhibitor study. Acta Physiol. Plant. 18, 135-145, 1996

Malec P, Rinaldi RA, Gabryś H 1996. Light-induced chloroplast movements in Lemna trisulca. Identification of the motile system. Plant Sci. 120, 127-137

Trojan A., Gabryś H.: Chloroplast distribution in Arabidopsis thaliana depends on light conditions during growth. Plant Physiol.  111, 419-425, 1996

Liu K.J., Jiang J., Shi X., Gabryś H., Walczak T., Swartz H.M.: Low frequency EPR study of chromium (V) formation from chromium (VI) in living plants. Biochem Biophys Res.Com. 206, 829-834, 1995

Gabryś H., Kramer D., Crofts A., Ort D.: Mutants of chloroplast coupling factor reduction in Arabidopsis. Plant Physiology 104: 769-776, 1994

Appenroth K.‑J., Durr S., Gabryś H., Scheuerlein R.: No regulation of calcium‑45 uptake or release by phytochrome. Investigations in germinating spores of Dryopteris and turions of Spirodela, Plant Physiol. and Bioch. 32, 429-435, 1994

Tlalka M., Gabryś H.: Influence of calcium on blue‑light induced chloroplast movement in Lemna trisulca L., Planta 189, 491-498, 1993

Walczak T., Gabryś H., Swartz H.M. : Blue light photoreception in higher plants studied with ESR spectrometry, J. Plant Physiol. 137, 662‑668, 1991

Walczak T., Gabryś H., Appenroth K.‑J.: Is there a third photoreceptor involved in the control of chloroplast movements in Mougeotia?, Plant Physiol. 94, 221‑226, 1990

Gabryś H.,Walczak T.,Scheuerlein R.: Time characteristics of the interaction between phytochrome and the blue light photoreceptor system in Mougeotia. J. Photochem. Photobiol. 2, 467‑474, 1988

Scheuerlein R., Walczak T., Gabryś H., Haupt W.: Influence of far‑red preirradiation on the kinetics of red‑light induced profile‑to‑face chloroplast movement in Mougeotia. Acta Physiol. Plant. 9, 175‑188, 1987

Gabryś H.: Chloroplast movement in Mougeotia induced by blue light pulses. Planta 166, 134‑140, 1985

Gabryś H.,Walczak T.,Haupt W.: Interaction between phytochrome and the blue light photoreceptor system in Mougeotia. Photochem. Photobiol. 42, 731‑734, 1985

Walczak T., Zurzycki J., Gabryś H.: Chloroplast displacement response to blue light pulses. In: Blue Light Effects in Biological Systems. ed. H.Senger, Springer, Berlin Heidelberg 1984, 444‑453

Gabryś H., Walczak T., Haupt W.: Blue light induced chloroplast orientation in Mougeotia. I. Evidence for a separate sensor pigment besides phytochrome. Planta 160, 21‑24, 1984

Walczak T., Gabryś H., Haupt W.: Flavin‑mediated weak‑light chloroplast movement in Mougeotia. In: Blue Light Effects in Biological Systems, ed. H. Senger, Springer, Berlin Heidelberg 1984, 454‑459

Zurzycki J., Walczak T., Gabryś H., Kajfosz J. : Chloroplast translocations in Lemna trisulca L. induced by continuous irradiation and by light pulses. Kinetic analysis. Planta 157, 502‑510, 1983

Walczak T., Gabryś H.: Kinetyka procesow sterujacych foto translokacja chloroplastow (Kinetics of the processes controlling chloroplast phototranslocations). Zeszyty Nauk. UJ, 689 (9), 19‑24, 1982

Walczak T., Gabryś H.: The CO₂ effect on light‑induced chloroplast translocations in higher plant leaves. Z. Pflanzenphysiol. 101, 367‑375, 1981

Gabryś H., Walczak T., Zurzycki J.:Chloroplast translocations induced by light pulses. I. Effects of single light pulses. Planta 152, 553‑556, 1981

Walczak T., Gabryś H.: New type of photometer for measurement of transmission changes corresponding to chloroplast movements in leaves. Photosynthetica 14, 65‑72, 1980

Gabryś H., Walczak T.: Photometric study of chloroplast phototranslocations in leaves of land plants. Acta Physiol. Plant. 2, 281‑290, 1980

Gabryś H., Konopacka M.:The effect of temperature on chloroplast phototranslocations in Tradescantia albiflora leaves. Acta Physiol. Plant. 2, 291‑297, 1980

Gabryś H., Walczak T.: The effect of temperature and CO₂ concentration on light‑induced chloroplast movements in Tradescantia leaves. Acta Protozool. 18, 131‑132, 1979

Gabryś H.: The application of  the interference microscopy for the refractive index determination of the cell wall and cytoplasm in plant cells. Microsc. Acta  80, 215‑218, 1978

Zurzycki J., Gabryś H.: Changes in light absorption by the chloroplast related to its structural transformations. Acta Soc. Bot. Pol. 46, 269‑280, 1977

Gabryś H.: Refractive index determination of the cell wall and cytoplasm by interference microscopy. Bull. Acad. pol. Sci. biol. 24, 181‑184, 1976

Gabryś H.: Model considerations of the light conditions in noncylindrical plant cells. Photochem. Photobiol. 24, 453‑461, 1976